Khám phá 12 dụng cụ trong bộ trà đạo cơ bản

Bộ trà đạo gồm những dụng cụ để pha trà là thành phần không thể thiếu trong nghệ thuật trà đạo. Trong bối cảnh tĩnh lặng và an yên, một tách trà ấm không chỉ đơn thuần là thức uống mà còn là biểu tượng sâu sắc của văn hóa phương Đông, đặc biệt là ở Việt Nam. Thưởng trà là một nghệ thuật, qua đó người ta học được sự kiên nhẫn và khả năng tự tu dưỡng. Hãy cùng Hỷ Lạc Trà tìm hiểu về những tinh hoa ẩn chứa trong mỗi bộ trà cụ qua bài viết khám phá bộ trà đạo cơ bản.

1. Bộ pha trà đạo quan trọng như thế nào?

Nghệ thuật thưởng trà từ lâu đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người dân phương Đông. Thưởng trà, hay còn gọi là trà đạo, không chỉ là việc uống trà mà là một nghi lễ thanh tịnh trong không gian yên bình, nơi tâm hồn có thể lắng đọng và thư thái. Khi thưởng trà, người ta không chỉ cảm nhận hương vị tinh tế của từng giọt trà mà còn đắm mình trong nghệ thuật pha chế cầu kỳ và tỉ mỉ, tựa như một nghệ nhân. Qua từng chén trà, nét văn hóa độc đáo của mỗi quốc gia phương Đông được tỏa sáng, mang đến cho bạn bè quốc tế cái nhìn sâu sắc về sự tinh tế và ý nghĩa của phong tục này.

Để tận hưởng trọn vẹn hương vị và sự thanh tịnh của một tách trà trong một buổi trò chuyện, không chỉ cần trà ngon, nước tinh khiết và kỹ năng pha chế điêu luyện mà còn cần đến một bộ trà đạo đầy đủ. Bộ dụng cụ trà đạo bao gồm ấm trà, chén trà, lọc trà, cái kháo trà, khay trà, hộp đựng trà, bộ dụng cụ gắp, bình đun nước và khăn lau bàn. Tất cả đều đóng vai trò thiết yếu trong việc tạo nên một buổi thưởng trà hoàn hảo.

Bộ trà đạo không chỉ đơn thuần là các vật dụng hỗ trợ mà còn là những chi tiết góp phần làm nổi bật nghệ thuật và văn hóa thưởng trà, mang đến cho người thưởng thức một trải nghiệm tinh tế và trọn vẹn.

2. 12 dụng cụ trong bộ trà đạo cơ bản

Một bộ trà đạo cơ bản gồm 12 dụng cụ khác nhau. Dưới đây là cách sử dụng của mỗi dụng cụ pha trà:

2.1. Ấm trà

Với những người yêu thích nghệ thuật thưởng trà, chiếc ấm trà là dụng cụ không thể thiếu trong mỗi buổi đàm đạo. Ấm trà không chỉ đóng vai trò chứa đựng mà còn góp phần quan trọng vào việc tôn lên hương vị và đặc trưng của từng loại trà.

Trên thị trường có nhiều loại ấm trà làm từ các chất liệu khác nhau như ấm đất, ấm tử sa, ấm sành, ấm sứ, và ấm thủy tinh. Mỗi loại ấm đều có những ưu điểm riêng và thích hợp với các loại trà cụ thể. Chẳng hạn, các loại ấm sành và ấm sứ thường được ưa chuộng khi hãm những loại trà thanh mát như trà xanh hay bạch trà, vì chúng giữ nhiệt vừa phải và không làm biến đổi hương vị nhẹ nhàng của trà. 

Ngược lại, ấm đất và ấm tử sa là sự lựa chọn lý tưởng cho các loại trà đã qua quá trình lên men như hồng trà, trà đen và trà ô long. Các loại ấm này giữ nhiệt tốt và có khả năng phát huy tối đa hương thơm đậm đà, phong phú của trà lên men, mang đến trải nghiệm thưởng trà đậm chất truyền thống và sâu lắng.

2.2. Chén trà

Để tổ chức một buổi thưởng trà ngon, không chỉ đơn giản là có ấm trà mà còn phải có bộ tách trà đạo đi kèm. Trước đây, bộ ấm chén thường được chia thành 4 loại tương ứng với bốn mùa: xuân, hạ, thu, đông. Tuy nhiên, trong thời đại hiện đại, bạn có thể lựa chọn bộ trà cụ phù hợp với sở thích và điều kiện tài chính của mình.

Thông thường, một bộ trà đạo sẽ bao gồm chén tống và chén quân, số lượng này thường phụ thuộc vào phong tục văn hóa của từng quốc gia.

2.3. Chén tống

Chén tống có dung tích lớn tương đương với ấm trà, thường được làm từ gốm hoặc thủy tinh. Chúng được dùng để rót nước từ ấm trà sau mỗi lần hầm trà, trước khi chia cho các chén nhỏ. Chén tống là công cụ quan trọng giúp bạn quan sát màu sắc của trà, lọc các cặn trà và làm giảm nhiệt độ của trà một cách dễ dàng và hiệu quả.

2.4. Chén quân

Ngày nay, trong nghi thức thưởng trà, có hai loại chén quan trọng là chén uống trà và chén thưởng hương.

• Chén uống trà thường có miệng rộng và đáy nông, giúp dễ dàng thưởng thức trà và quan sát màu sắc của nước trà.
• Trái lại, chén thưởng hương có đáy sâu và miệng nhỏ hơn. Chúng thường được sử dụng để tận hưởng hương thơm đặc biệt của trà.

2.5. Liễn trà

Liễn trà, một sản phẩm trong bộ trà đạo có nguồn gốc từ Trung Quốc xưa, ngày nay chỉ còn được sử dụng bởi một số ít người Hoa kiều tại Việt Nam. Chén này có thiết kế có nắp đậy và đĩa bên dưới, kích thước thường khá lớn.

2.6. Lọc trà

Cái lọc trà là một thành phần quan trọng của bộ pha trà đạo, thường được dùng kèm với chén tống để lọc bỏ cặn trà, từ đó làm cho nước trà trong suốt và hấp dẫn hơn. Vì sự khác biệt văn hóa, cái lọc trà thường thấy trong các buổi thưởng trà ở Đài Loan và Trung Quốc, trong khi ở Việt Nam, việc sử dụng lọc trà không phổ biến.

2.7. Cái kháo trà

Kháo trà là chén lớn nhất trong bộ ấm chén, được sử dụng để đựng nước sôi, đổ và rửa bỏ nước tráng ấm chén sau khi lọc trà và bã trà. Ngoài ra, nó còn được dùng để làm ấm các dụng cụ pha trà và để vệ sinh bộ trà cụ.

Nếu bạn có bộ trà đạo chuyên dụng có khay chứa phía dưới, thì không cần thiết phải có kháo trà.

2.8. Khay trà

Ở các nước phương Đông, người ta thường sử dụng khay trà để đặt ấm chén, giúp ngăn nước trà không bị tràn ra ngoài bàn hoặc ghế ngồi.

Khay trà thường được làm từ gỗ, là loại chất liệu bền và dễ dàng vệ sinh. Ngày nay, khay trà được thiết kế theo nhiều kiểu dáng và mẫu mã đa dạng, phù hợp với nhu cầu sử dụng của mọi gia đình.

2.9. Hộp đựng trà

Để giữ cho trà luôn thơm ngon và giữ được hương vị ban đầu, hộp đựng trà là một dụng cụ không thể thiếu trong bộ dụng cụ trà đạo. Ở Việt Nam và các nước phương Đông, hộp đựng trà thường được làm từ nhôm, thiếc hoặc thủy tinh, là những vật dụng phổ biến và quen thuộc.

2.10. Bộ dụng cụ gắp

Trong các buổi thưởng trà chuyên nghiệp, bạn sẽ luôn thấy người pha trà chuyên nghiệp sử dụng một bộ dụng cụ gắp trà riêng biệt.

Bộ dụng cụ này bao gồm một muỗng trà để lấy trà từ hộp đựng trà, một que gắp chén, và một phễu để trà khi đổ vào ấm không bị rơi ra ngoài. Những dụng cụ này thường được cất giữ trong cống trà.

2.11. Bình đun nước

Trong nghi lễ thưởng trà, bình đun nước thường là các loại ấm được làm từ gốm sứ, thủy tinh hoặc kim loại, có thiết kế sang trọng và bắt mắt.

Để phù hợp với bầu không khí của buổi thưởng trà, nên sử dụng bình đun nước chuyên dụng cho trà đạo thay vì bình đun nước siêu tốc thông thường. Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại bình đun nước điện tử có thể được đặt trên bàn trà và tự động lấy nước, mang đến sự tiện lợi và tinh tế cho nghi lễ uống trà.

2.12. Khăn lau bàn

Để giữ cho bàn trà luôn sạch sẽ và ngăn nắp, việc sử dụng khăn lau bàn là không thể thiếu. Khăn lau bàn nên làm từ vải bông để dễ dàng thấm hút nước và giữ cho bàn luôn khô ráo.

Một tách trà ấm nóng làm bừng tỉnh tâm hồn trong một không gian thanh tịnh và nhẹ nhàng. Nghệ thuật trà đạo cầu kỳ nhưng lại vô cùng đặc sắc và hết sức thú vị. Nếu có cơ hội, bạn nên thử trải nghiệm để tận hưởng cảm giác yên bình và thư giãn và trà đạo mang lại. Cảm ơn bạn đã đọc bài viết về bộ trà đạo cơ bản và hy vọng nó sẽ giúp bạn trân quý hơn nét văn hóa nghệ thuật tinh tế và độc đáo của thưởng trà!